Cílem přednášky je uvést studenta do problematiky současného spisovného polského jazyka. Hlavním úkolem je poukázat na bohaté slovotvorné možnosti (ve vztahu k jednotlivým slovním druhům) ve spojení se základy teorie významu. Poslední část v základním bloku je věnována syntaktické charakteristice jazyka. Semináře jsou zaměřeny na praktická cvičení, jazykové analýzy všech typů a na diskuse věnované teoretickým problémům.
Poslední úprava: Rusin Dybalska Renata, Ph.D. (17.09.2020)
Literatura - polština
LITERATURA:
Słowotwórstwo:
R. Grzegorczykowa, J. Puzynina, Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego. Rzeczowniki sufiksalne rodzime, Warszawa 1979 [wybrane rozdziały].
K. Kleszczowa, Staropolskie kategorie słowotwórcze i ich perspektywiczna ewolucja, Katowice 1998 [wybrane rozdziały].
Morfologia, pod red. R. Grzegorczykowej, R. Laskowskiego, H. Wróbla, Warszawa 1984 [wybrane rozdziały].
J. Sierociuk, Swoistość słowotwórstwa gwarowego (wybrane problemy), "LingVaria" 2007, nr 1, s. 115-125.
Słowotwórstwo gniazdowe. Historia. Metoda. Zastosowania, red. M. Skarżyński, Kraków 2003 [wybrane rozdziały].
E. Tabakowska, Wewnętrzna struktura wyrazu: morfologia, w: Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa, red. E. Tabakowska, Kraków 2001, s. 75-110.
Semantyka i składnia
J. D. Apresjan, Semantyka leksykalna. Synonimiczne środki języka, Wrocław 2000.
M. Bańko, Z pogranicza leksykografii i językoznawstwa, Warszawa 2001.
D. Buttler, Charakter i przyczyny przeobrażeń walencji wyrazów, w: taż, Innowacje składniowe współczesnej polszczyzny, Warszawa 1976, s. 43-107.
M. Grochowski, Zarys leksykologii i leksykografii, Toruń 1982.
R. Grzegorczykowa, Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Warszawa 2001.
R. Grzegorczykowa, Wykłady z polskiej składni, Warszawa 2008.
S. Jodłowski, Podstawy polskiej składni, Warszawa 1976.
S. Jodłowski, Składnia, w: tenże, Gramatyka polska, wyd. 7 zm., Kraków 2006, s. 247-319.
G. Kleiber, Semantyka prototypu. Kategorie i znaczenie leksykalne, przeł. B. Ligara, Kraków 2003.
J. Labocha, K. Tutak, Podstawy analizy składniowej wypowiedzeń, Kraków 2005.
W. Miodunka, Teoria pól językowych. Społeczne i indywidualne ich uwarunkowanie, Kraków 1989.
O definicjach i definiowaniu, red. J. Bartmiński., R. Tokarski, Lublin 1993. - definicja kognitywna − A. Wierzbicka, Semantyka. Jednostki elementarne i uniwersalne, Lublin2006.
Literatura do przygotowania prezentacji:
J.D. Apresjan, Semantyka leksykalna. Synonimiczne środki języka, Wrocław 2000 > s. 277- 327.
J. Bartmiński, Polski stereotyp matki, w: tenże, Językowe podstawy obrazu świata, wyd. 3, Lublin 2009, s. 151-166.
M. Brzozowska, Derywaty onomazjologiczne (asocjacyjne) w językowym obrazie świata, “Języka Kultura” 2000, t. 13, s. 143-152.
A. Fedorowicz, Regularna polisemia rzeczownika w słownikach, w: Nowe studia leksykograficzne, red. P. Żmigrodzki, R. Przybylska, Kraków 2007, s. 47-68.
R. Grzegorczykowa, Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Warszawa 2010 > rozdz. 4: Problemy modalności, s. 134-153.
A. Markowski, Antonimy przymiotnikowe we współczesnej polszczyźnie na tle innych typów przeciwstawień leksykalnych, Warszawa 1986, rozdz. 2 (s. 15-20) i rozdz. 5 (s. 42-64).
M. Mączyński, Słowotwórstwo czasowników onomatopeicznych w języku polskim, "Rocznik Naukowo-Dydaktyczny" 1991, z. 137, "Prace Językoznawcze" 6, s. 319-333.
T. Orłoś, Czesko-polskie złudne ekwiwalenty słowotwórcze, “Bohemistyka” 2009, nr 4, s. 241-249.
L. Ptak, Przymiotniki o znaczeniu potencjalnym w języku czeskim, słowackim i polskim, Wrocław 2009, s. 20-40.
K. Stankowski, Zdanie pojedyncze w języku poezji K.I. Gałczyńskiego, “Roczniki Humanistyczne” 1969, t. 17, z. 4, s. 31-44.
K. Wąsińska, Słownictwo mentalne w historii polszczyzny. Studium słowotwórczo-leksykalne, Katowice 2015 > rozdział 4, s. 117-144.
S. Zasada, Struktura składniowa wypowiedzi dziecięcych, “Annales UMCS” 2010, vol. 28, z. 1, Sectio FF, s. 79-97.
Poslední úprava: Osowski Błażej, dr hab., Ph.D. (08.11.2023)
Požadavky ke zkoušce - polština
WARUNKI ZALICZENIA:
1. Przygotowanie prezentacji i wygłoszenie jej na zajęciach
2. Przygotowanie pisemnej pracy
3. Egzamin ustny
Poslední úprava: Osowski Błażej, dr hab., Ph.D. (08.11.2023)
Sylabus - polština
TEMATYKA:
Podstawowe pojęcia słowotwórstwa
Kategorie i typy słowotwórcze rzeczownika
Słowotwórstwo przymiotnika
Słowotwórstwo a kognitywizm
Słowotwórstwo czasownika
Słowotwórstwo polszczyzny mówionej
Słowotwórstwo gniazdowe
Słowotwórstwo w diachronii
Graniczne przypadki słowotwórstwa
Znaczeniowa strona znaku językowego (de Saussure, Peirce). Składnikowa koncepcja znaczenia